Alevilik-Bektaşilik’te Hızır İnancı ve Hızır (Hıdır) İsmiyle Anılan Alevi-Bektaşi Tekke, Türbe ve Ocakları

Özet

Alevîlik-Bektaşîlikte Hızır inancı en önemli ve temel hususlardan biridir. Bir başka ifadeyle Hızır inancı Alevîlik-Bektaşîliğin ayrılmaz bir parçası ve bütünüdür. Hızır inancı Kur’an’dan, Hz. Muhammed, Hz. Ali, Ehl-i Beyt, On iki İmam, Hünkâr Hacı Bektaş Veli’nin yaşamlarından ortaya çıkmıştır. Tüm Alevî-Bektaşî çevrelerinde kendisine ledün ilmi verilen Hızır’a inanılmaktadır. Hızır ak sakallı, boz atı olan, derviş sıfatlı, dede simalı bir mürşid-i kâmildir. Zorluk ve darlık çeken her insanın yardımcısıdır. Alevîlik- Bektaşîlikte Hızır bu denli önemli olduğundan Hızır ismi çok yaygın olarak kullanılmıştır. Bu itibarla tarihi süreçte dünyanın dört bir tarafında Hızır (Hıdır) ismiyle anılan tekke, türbe, yatır, ziyaret, makam ve çeşitli yer adları ortaya çıkmıştır. Ayrıca Hızır (Hıdır) iki Alevî Ocağı’na isim olmuştur. Bunlar Hıdır Abdal Ocağı ve Üryan Hızır Ocağı’dır. Bu çalışmada Anadolu’dan başlayarak Rumeli, Kıbrıs, Bağdat ve Tebriz’e kadar tarih boyunca faaliyet gösteren Hızır (Hıdır) ismindeki Alevî-Bektaşî kurumları ele alınacaktır.