Ardahan Yöresi (Damal) Alevilerinde "Hakka Yürüme Erkani": Ölümle İlgili İnaniş Ve Uygulamalar

Yazarlar

  • Zeki Uyanik Ardahan Üniversitesi
  • Arif Kala Ardahan Üniversitesi

DOI:

https://doi.org/10.24082/abked.2013.07.004

Anahtar Kelimeler:

Hakka Yürüme (Ölüm), Cenaze Töreni, Ardahan Alevileri (Damal)

Özet

Ölüm evrensel bir olgu olsa da bu olgunun bireysel ve toplumsal düzeyde algılanış biçimleri, ölüme karşı takınılan sosyal tavırlar ve geliştirilen tepkiler, içinde bulunulan kültürel çevre ve sahip olunan inanç sistemi gibi bir dizi bağlamsal faktörün etkisiyle farklılık göstermektedir. Ölüm, doğum ve evlenme ile birlikte insan hayatının en önemli dönüm noktalarından birini oluşturmaktadır. Diğer dönüm noktaları gibi ölüm de bir dizi adet, ayin ve tören eşliğinde tecrübe edilmektedir. Bu tür "geçiş" aşamalarında yerine getirilen uygulamalar, törenler ve ayinler toplumsal grupların kültürel yapılarının önemli bir boyutunu meydana getirmektedir. Buradan hareketle, bu çalışmada Ardahan Alevilerinde ölümün algılanışı, ölünün defne hazırlanması, defnedilmesi ve defin sonrası adet ve uygulamaları ele alınacaktır. Çalışmada yapılandırılmış görüşme ve katılımcı gözlem teknikleri kullanılmıştır. Ardahan'ın Damal İlçe'sindeki Alevi dini önderlerle (dedelerle) yapılan görüşmelere ek olarak, Alevi cemaatine bağlı yaşlı bir merhumun cenazesine iştirak edilerek doğrudan gözlem yapılmıştır. Ardahan Alevileriyle ilgili ölüm ve cenaze törenleriyle ilgili daha öncesinden çalışma yapılmadığından bu çalışma, alanında ilk olma özelliği taşımaktadır. Cenaze ve defin konularında, Alevi ve Sünni gelenekler arasındaki bir kısım farklılıklara işaret edilmesi de çalışmanın diğer önemli bir boyutunu oluşturmaktadır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

İndir

Yayınlanmış

2013-06-01

Nasıl Atıf Yapılır

[1]
Uyanik, Z. ve Kala, A. 2013. Ardahan Yöresi (Damal) Alevilerinde "Hakka Yürüme Erkani": Ölümle İlgili İnaniş Ve Uygulamalar. Alevilik–Bektaşilik Araştırmaları Dergisi. 7 (Haz. 2013), 60–77. DOI:https://doi.org/10.24082/abked.2013.07.004.

Sayı

Bölüm

Makaleler