Uluslararası İnsan Hakları Hukuku Perspektifinden Dijitalleşmenin Alevi Toplumu Üzerindeki Etkisi

Özet

Teknolojideki gelişmelerin ve internetin etkisinin bir sonucu olarak, hukuk sisteminin dijitalleşmesi süreci büyük bir hızla ilerlemektedir. Uluslararası insan hakları hukuku alanında bu dijitalleşme, hukuki bilgi ve araçların edinilmesi ve yayılmasında önemli bir devrim yaratmış hem faydalar hem de engeller ortaya çıkarmıştır. Türkiye’deki Aleviler gibi temel hak ihlallerine maruz kalan grupların dijitalleşmenin insan hakları üzerindeki etkisini kapsamlı bir şekilde anlamaları büyük önem taşımaktadır. Zira teknolojik yenilikler ve bunların insan hakları hukuku açısından doğurduğu sonuçlar, bir yandan insan haklarının korunması ve uygulanmasında önemli bir rol oynarken diğer yandan da bu hakların gerçek anlamda ihlal edilmesini mümkün kılabilecek kapasiteye sahiptir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, insan hakları ihlallerini içeren davalarda sıklıkla Alevilerin lehinde kararlar vermiştir. Bununla birlikte dijitalleşmenin hızla ilerlemesi, Alevilerin insan hakları konusundaki sorunları için yeni alanlar açmaktadır çünkü Aleviler, insan haklarının dijitalleşmesinden kaynaklanan belirli engellerle karşılaşabileceklerdir. Nitekim, dijitalleşme pek çok yeni meseleyi de beraberinde getirmektedir. İnsan hakları hukukunun dijitalleşmesi Alevilere, özellikle hukuki materyallere erişimin artması açısından bir dizi fayda sunmaktadır. Ancak çevrimiçi nefret söyleminin varlığı ve düşük dijital okuryazarlık seviyesinin yanı sıra yapay zekâ (AI) sistemlerindeki önyargılar gibi potansiyel engellerle karşılaşma olasılıkları ise bir dizi dezavantajı beraberinde getirmektedir. Alevilerin kültürel haklarının korunması ve çevrimiçi platformların kullanımı yoluyla Aleviler arasında topluluk olmanın ne anlama geldiğine dair bir fikrin oluşmasının kolaylaştırılması, dijital platformların önemli etkilerinden bir diğeridir. Ayrıca Aleviler, hukuk sisteminin dijitalleştiği bu çağda insan hak ve özgürlüklerinin neler olduğunun daha fazla farkında olmakla birlikte, siyasi aktivizm için de çevrimiçi kanalları kullanmaktadır. Bu makalede, uluslararası insan hakları hukukunun dijitalleşmesinin Alevi nüfusu üzerindeki etkilerinin kapsamlı bir analizi sunulmaktadır. Bu olguyla ilişkili avantaj ve dezavantajlar bu makalenin temel odak noktasını oluşturmaktadır.