Mısır Yönetimine Karşı Suriye’de Alevilerin İsyanı (1834-1835)

Özet

Yüzyıllardır Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliği altında yaşadıktan sonra, Suriye’deki Alevilerin tarihi 1834-1835 yıllarında Mısır yönetimine karşı isyan ettiklerinde önemli bir aşamaya tanıklık etti. Bu çalışmada, 1832’de Suriye’de Mısır yönetiminin yeni bir dönemin başlamasının bir parçası olarak Muhammed Ali Paşa’nın kontrolü ele geçirmesine kadar Osmanlı hakimiyeti boyunca Alevilerin ve onların Suriye’deki yaşamları tanıtılmıştır. Aynı zamanda çalışmada 1834 yılında Mısırlılara karşı Alevilerin isyanının nedenleri de incelenmiştir: Silahsızlanma, zorunlu askerlik, pamuk baskı makinesi ve orman ve ağaçların kesilmesi. Çalışma, Yunus isyanı, soygunlar, mahkumların serbest bırakılması ve Dürzi askerlerin infazı gibi Alevi isyancıların toprakların kontrol edilmesindeki operasyonlarına ek olarak isyanın ilk başlangıçlarını ve buradaki en önemli olayları ele almaktadır. Aynı zamanda Mısırlı yetkililerin isyanı bastırmak için sarf ettikleri çabalar da göz önünde bulundurulmaktadır. Çalışmada Alevi kadınların satılması sorunu, Mısır’ın buna tepkisi ve Osmanlıların bu isyanı bir bütün olarak nasıl ele aldığı üzerinde de durulmaktadır. İsyanın başarısızlığının ardındaki nedenler de tartışılmıştır. Sonuç kısmında bu çalışmanın en önemli sonuçları irdelenmiştir. İsyanın koşulları ve başarısızlığının nedenleri açısından bu isyanı analiz eden yeni kaynaklarla birlikte bu çalışma isyanların ayrıntılarını kaydeden pek çok çağdaş Arap belgesine dayanmaktadır. Çalışmada bu tür araştırmalara uygun olarak tarihsel betimleyici yöntem ile birlikte mümkün olduğunca analitik yöntem kullanılmıştır.