Şah İbrahim Veli İli İlgili Elde Edilen Belge Ve Bilgiler Bize Ne Söylüyor?
DOI:
https://doi.org/10.24082/abked.2014.09.004Anahtar Kelimeler:
Şah İbrahim Veli, Horasan ereni, ocak, şecere, icazetname, telkınnameÖzet
Şah İbrahim Veli, Anadolu coğrafyasında yetişmiş önemli erenlerden biridir. Şim- diye kadar kendisi hakkında verilen bilgiler, daha çok Hacı Bektaş Velayetnamesi çerçevesinde ve bir kısım rivayetlerden ibaretti. Son yıllarda elde edilen kaynaklar ve bu ocağın mensuplarından elde edilen icazetname ve şecereler, Şah İbrahim Veli hakkında yeni veriler ortaya koymaktadır. Özellikle ocağa ait bilgilerin önemli bir kısmının kaybolduğu ya da henüz gün yüzüne çıkarılmadığı varsayılmaktadır. Diğer yandan ocak mensuplarının zamanla değişik bölgelere dağılması ile aralarında büyük bir kopukluğun yaşanması yüzünden, sözlü kaynakların da birbiriyle ilişkilendirmesi- nin yeterince yapılamamaktadır. Bilimsel yaklaşım ve analitik bir bakış açısı ile elde edilen belgeler incelendiğinde, Şah İbrahim Veli'nin talipleri Anadolu'da birçok yö- rede yaşadıkları ve ocak geleneğini yaşattıkları ortaya çıkmaktadır. Anadolu'da ocak geleneğini bilmeden, Şah İbrahim Veli ocaıono ve onun yayılma alanlarını bilmek mümkün görünmemektedir. Şah İbrahim Veli Ocağının tarihsel kimliğini ortaya ko- yacak belgeler, sözlü tarihle tutarlılık gösterirken, kimi zamlan da tam tersi durum söz konusu olmaktadır. Elde edilen belgelerin önemli bir kısmı Çorum'a bağlı Evci- yenikışla köyünden Arap Ali Gazioğlu Dede'nin elinde bulunmaktadır. Bu belgelerin Kerbela, Hacı Bektaş Veli Tekkesi, Erdebil veya Şeyh Safiyyüddin Dergahı ve Şah İb- rahim Veli Tekkesi tarafından verildiği anlaşılmaktadır. Diğer bir belge de Muharrem 1303/14 Ekim 1885 Tarihinde Süleyman Na'im Tarafından Yazılan Telkinname"dir. 10 metreden uzun ve birbirine eklenmiş bir kağıda güzel bir nesih hattıyla yazılan bu metinde birçok tasavvuf önderinin adı ile pek çok tasavvuf terimi geçmektedir. 18 Teşrin-i Evvel 1319/31 Ekim 1903 tarihli icazetnamede önemli olan, diğer belge- lerin aksine "Şeyh İbrahim Veli" yerine "Şah İbrahim Veli" ismine yer verilir. Şeyh Safiyyüddin Dergahı'ndan Seyyid Emir Hacı Ali'ye Safer 1321/Nisan-Mayıs 1903 tarihinde verilen şecere ve Safer 1301/Aralık 1883 tarihinde verilen icazetnamede daha diğer belgelerdeki adlar arasında görülen paralellik dikkat çeker. Elde edilen belgeler değerlendirildiğinde, Şeyh İbrahim ve Şah İbrahim ifadelerinin kullanıldığı görülür. Şah İbrahim Veli'ye ait belgelerin tespit ve tasnifi uzun soluklu ve meşakkatli bir çalışmayı gerektirmektedir.
İndirmeler
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2014 Alevilik-Bektaşilik Araştırmaları Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.