Eskişehir İli Alevileri İle Çubuk Yöresi Alevilerinin İnanç Pratiklerinin Karşılaştırılması

Özet

Eskişehir ili Alevileri ile Ankara’nın Çubuk ilçesi Alevilerinin birçok boyutta karşılaştırmasını ele alan bu çalışmada yörelere göre Alevilik değerlerinin toplumda algılanışı ve uygulanışı araştırılmıştır. Eskişehir ili ve Çubuk ilçesi Alevi köylerindeki Alevi toplumunun Alevi kültür pratiklerini ve mevcut durumu tespit etmek amacıyla alan araştırması yöntemi kullanılmıştır. Anakütleyi oluşturan il nüfuslarında Alevi nüfusa ilişkin net bir sayı olmadığı için araştırmada örnekleme girecek birimler belirlenirken Kartopu Örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Örneklemin evreni temsil etme durumu da gözönüne alınarak Köy muhtarlıkları, Alevi dernekleri ve Cem evleri vasıtasıyla Çubuk’ta 438 gözlem birimine ulaşılmış ve anket yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. Eksik gözlem içeren anketler çıkarıldıktan sonra toplam gözlem sayısı 420 olmuştur. Aynı yöntem- Kartopu Örnekleme Yöntemi- kullanılarak Eskişehir’de 750 gözlem birimine ulaşmış, ancak araştırmaya katılanlardan tüm sorulara cevap vermeyenler çıkarıldığında gözlem sayısı 408’de kalmıştır.

Çubuk ilçesinde 20 köyde 420 alevi vatandaşa anket uygulanmış, çalışmada Alevilik ve Bektaşilik inanç pratikleri köy insanına sorulmuş, çalışma süresince elde edilen veri ve materyaller belli kategorilerde toplanarak analiz edilmiştir. Aynı araştırma Eskişehir ili merkez ilçesinde gerçekleştirilmiş ve anketleri tam olarak dolduran 408 denekten elde edilen veriler Çubuk yöresinden elde edilen verilerle karşılaştırılmıştır.

Örneklem olarak seçilmiş olan Eskişehir ve Çubuk bölgesi Alevilerinin her ikisinin de Alevilik değerleri ve kavramlarını bildikleri ve yaşam pratiklerinde bu değer ve kavramların önemli derecede görünür olduğu araştırmada ortaya çıkmaktadır.